İmamoğlu: “Deprem ve Dönüşüm Seçim Konusu Olmasın. Seçimden Sonra Kim Yönetecekse Devam Etsin”
HABER: OKTAY YILDIRIM – Kamera: SADIK KARAKULOĞLU
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, depremlerin ve dönüşümün genel seçim konusu yapılmaması gerektiğini belirterek, “Bunun seçim takvimiyle alakası yok. O halde bugün doğru kararı verelim. Seçimden sonra, Kim yönetecekse devam etsin.” Kurumların bir merkeze gelip her gün yüzlerce konutu dönüştürebileceğini vurgulayan İmamoğlu, “Bu açıdan baktığımızda inanın her gün onlarca, yüzlerce yapının yenilenmesine katkı sağlayan, altına imza atan insanlar oluyoruz. İstanbul’umuzun buna çok acil ihtiyacı var. Maalesef 24 yıl sürecek. Boşta çalıştırmıştık, şimdi gaza basmak zorundayız” dedi.
İBB Kentsel Kümelenme şirketleri KİPTAŞ, İstanbul İmar AŞ ve BİMTAŞ tarafından hayata geçirilen “İstanbul Yenileme” platformu, Kadıköy’de yapımı 1967 yılına dayanan Ferah Apartmanı ile tek bina dönüşüm projesine devam etti. 20 Nisan 2021 tarihinde riskli yapı ilan edilen 18 bağımsız birimin bulunduğu bina; İBB Lideri Ekrem İmamoğlu, İBB Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Buğra Gökçe, KİPTAŞ Genel Müdürü Ali Kurt ve hak sahiplerinin katılımıyla yıkıldı.
Apartman yıkım işlemi öncesi gazetecilere açıklama yapan İmamoğlu, depremlerde yıkıma neden olan Adana ve Hatay’a yeniden gideceklerini söyledi. İmamoğlu şunları söyledi:
VATANDAŞLARIMIZ BU SÜREÇTE HASSAS OLUYOR, KURAL: İstanbul’un her binasını dönüştürmek için azami gayreti gösteriyoruz. Vatandaşlarımız bu süreci uzlaştıramaz ve uzatamazlarsa mevcut tehdide karşı inanılmaz derecede umursamaz davranacaklardır. Sarsıntının ne zaman olacağını bilmiyoruz. İnsanımızı tehdit eden binalarda yaşamak, -Allah korusun- kendini ölüme terk etmek demektir. Burada bile uzlaşma süreci yaklaşık iki yılda olgunlaştı. Vatandaşlarımızın bu sürece en üst düzeyde duyarlı olmaları bir kuraldır. Yani finansal beklentiler ve bunun gibi bazı konularda sürecin uzaması gerçek bir tehdittir. Tüm İstanbullu hemşehrilerimi anlaşmanın zemininin azami seviyeye çıkarılması için sorumluluk almaya davet ediyorum.
BU İŞİN SEÇİM TAKVİMİ İLE İLGİLİ DEĞİLDİR: İmanlı meskene geçiş için konuyu birlikte ele almak gerekir. Neden orta bir zeminde çalışmamız gerekiyor, neden bu kararlar olabildiğince çabuk gelişmeli; Deprem konseyi tanımımız, planlamadan, bazı finansal imkanların sunulmasına, bazı düzenleme bahislerinin tek çatı altında yönetilmesinden, tüm kurumların bir araya toplanmasına kadar süreyi kısaltan ve hızlandıran bir adımdır. kuruluşlar, STK’lar ve bireyler tek çatı altında. Buradan halen başta Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı olmak üzere ilgili tüm bakanlıklara çağrı yapıyorum. Bakın iki ay sonra seçim var demiyorum. ‘Çözeceğiz’ demiyorum. Arama yapıyorum çünkü bugün yok, yarın yok. Başka seçeneği yok. Bir seçim vaadi alanı asla değildir. Bugün bir araya gelelim mi; Hadi gidelim. Hadi, konuşalım. aksaklıklar nelerdir? Ara, koşarak gelelim. İstanbul’da yapalım. Mesele seçim vaadi meselesi değil. Bunun seçim takvimiyle alakası yok. O halde bugün doğru bir karar verelim. Seçimden sonra kim yönetecekse devam etsin.
KİRALIK KONUTTA ÖNLEM KURAL: Ekonomik şartlar ve yüksek kiraların yol açtığı sorunlar nedeniyle kimse istikrarsız bir yapıda yaşamasın. Her binada yaşamayı kendilerine bir tahlil olarak görmemeliler. İstanbul’un bir konut politikasına ihtiyacı var. İstanbul kiralık konut noktasında bazı önlemler alması gerekiyor. Bunlarla ilgili konut politikalarımız var. Kimsenin çürümüş, yani ciddi hasar görme tehlikesi olan bir binayı kiraya vermeye hakkı yoktur. Bunu engelleyen teklifler de var. İşte bütün bunları bir masada tartışmak istiyoruz.
BAKANLIĞIN KİRA YARDIMI HİÇBİR ŞEY ANLAMINA GELMİYOR: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın deprem sonrası kira desteğinde iyileştirmeler yaptığını söylemek isterim. İstanbul’da bir geliriniz yoksa bakanlığın bin 500 lira olan kira yardımı ile ev bulmanız mümkün değil. Şu anda en ucuz konut bunun 5-6 katı. Böyle bir ortamda biz de bu sürece destek olalım dedik ve bunun üç katına yakın bir rakam belirleyip meclise sunduk. 4 bin 500 liralık kira yardımını meclisimize takdim ettik. Dün bakanlık tarafından prestijli 3 bin 500 liralık bir karar açıklandı. Eğlenceli, pahalı. Biz teşekkür ederiz ama bu bile İstanbul için bir şey ifade etmiyor. Aralık ayında 4 bin 500 lira hediye ettik. Deprem olmadı. Bunları beyin sarsıntısından sonra düşünmemeliyiz. Yani 1.500 liranın bu şehirde hiçbir şey ifade etmediğini bir buçuk yıldır biliyoruz. Yaklaşık 1.5 yıl önce 1.150 liradan 1.500 liraya çıkarıldı. Pragmatik olarak yenilik yapmalı ve sürece katkıda bulunmalıyız. Bunu İstanbul’daki Beyin sarsıntısı meclisinde değerlendireceğiz. Bakanlık orada, vatandaş orada, kurumlar orada. Böyle baktığımızda inanın her gün onlarca, yüzlerce yapının yenilenmesine katkı sağlayan, altına imza atan insanlar oluyoruz. İstanbul’umuzun buna acil ihtiyacı var. Maalesef 24 yılı rölantide geçirdik, şimdi gaza basmak zorundayız.”
ALİ KURT: BU PROJELER ARTARAK DEVAM EDECEK
KİPTAŞ Genel Müdürü Ali Kurt, ANKA Haber Ajansı’na yaptığı açıklamada, riskli bina sahiplerine inşaat maliyeti ile evlerini yenileme sözünü yineledi. Kurt dedi ki:
“Bu kapsamda mahallenin ortasına girme taahhüdünde bulunduk. Bu proje de onlardan biri. Tek blok ya da çoklu blok olması bizim için fark etmez. Riskli binalarda bir mutabakat olursa buluruz. inşaat maliyetine çözüm. Şu anda yıkacağımız binalardan biri de onlardan biri. Geçen hafta.” Kadıköy’de bir binayı daha yıktık. Bugün burada bir binayı daha yıkıyoruz. Aynı zamanda Şişli’de bir tek bina daha mahallenin ortasında yıkılıyor. Bu projeler artarak devam edecek. Anlaşarak sonuçlandırdığımız ancak bürokratik süreçleri adım adım devam eden 8 proje. Bunu kamuoyu ile paylaşacağız.
“BU BİNA YIKILSA MARMARAY’I KULLANAMAZSIK”
Yapı olarak baktığımızda burası çok stratejik bir değere sahip. Marmaray’ın hemen yanında riskli bir yapı. Buranın riskli yapı ilan edileli tam 2 yıl oldu. Vatandaşı tahliye etmek için 2 aylık bir zaman kaybından, vatandaşla barışma döneminden, bürokrasiden, buradaki kirayı ödemeyip ‘ diye yürütmeyi durdurma cezası alan vatandaştan sonra ancak 2 aylık bir zaman kaybından sonra burayı yıkabiliriz. Ben kiracıyım’ En büyük motivasyonumuz ise felaketten önce yok etmemiz. Bu yapı yıkılsaydı Allah göstermesin olası bir afet sonrası Marmaray’ı kullanamayacaktınız. Çünkü o hızlı bir komşu. Bir nevi toplumda farkındalık yaratmaya, insanımıza analizler üretmeye çalışıyoruz. Nitekim maliyet artışları vatandaşın canını yakıyor, sahada aktif çalışma yapmamız için en büyük zorluk bizim için ama bir şekilde motive oluyoruz, bu konuya bir çözüm bulacağız. Bu dönemde inşa edilen binaların çoğu eski binalar. Yakında yıkamaya başladığımızda göreceksiniz. Burada yapacağımız bir hareket bölgeye bir damla su gibi yayılmasına neden oluyor. Artık komşular da bunu görünce biz de bu yapıyı 8 ayda tamamlama taahhüdünde bulunduk komşu binalarda uzlaşma sürecinin hızlanacağını düşünüyoruz.
“HIZLI ÇÖZÜM ÜRETMEK İÇİN TÜM PAYDAŞLAR BİRARAYA GELMELİ”
Bu binanın komşularıyla örnek bir işin kusursuz yapıldığını gördüğümüzde daha çabuk anlaşıyoruz. Hepsinde bireysel tavizlerimiz var ama sahadaki tüm çalışmalarda asıl olan vatandaş mutabakatı. Üçte iki çoğunluk olmadan hiçbir şey yapamazsınız. Çoğunluğu aldıktan sonra ciddi bir bürokrasi ile uğraşıyorsunuz. Kamuoyunu ilgili süreçleri hızlandırmaya davet ediyoruz ve bazı tekliflerde bulunuyoruz. Bazıları ciddiye alınıyor, kanun, tüzük, yönetmelik değişiklikleri yapılıyor ama biraz daha toplumsal seferberlik yapmamız gerekiyor. Daha hızlı analizler üretebilmemiz için tüm paydaşların bir araya gelmesi gerekiyor. Bu yapı, diğer komşu yapıların hızla uzlaştırılmasını sağlayacaktır. Bu böyle işliyor ama keşke zaman kaybetmeseydik.”
DOĞRU: SON DEPREMLER NASIL KARAR ALABİLECEĞİMİZİ GÖSTERİYOR
Yıkımı izlemeye gelen daire sahiplerinden Engin Metiner, şunları söyledi:
“Evin sorunlu olduğu belliydi, kat sahiplerinden biri çekirdek işi yaptı ve ardından aramaya başlandı. Özel müteahhitlerle yapılan görüşmeler pek tatmin edici değil. Ev yarı yarıya mı küçülür, hatta 100’den fazla mı küçülür?” Ali Kurt Bey’i gördüm yönetim kurulu ile görüştük sonra KİPTAŞ’a başvurmak için görüş bildirdik KİPTAŞ’a başvurduk sonra her şey çok daha hızlı gelişti bizimle çok ilgilendiler sağ olsunlar. Sonuç olarak bugünlere geldik. Dairemiz küçülmedi.” Son yaşanan bu şoklar ne kadar doğru kararlar aldığımızı gösteriyor. Vatandaş olarak ne arıyoruz, elbette garantili bir şey arıyoruz. Devletimizin bu konularda belediyelerimize yardımcı olmasını temenni ediyorum. TOKİ bile bu işlere karışacak, herkes memnun olacak.”
“HANGİ MÜTEAHHİTLERİN DOLANDIRACAĞINI DÜŞÜNÜYORDUK”
Aynı zamanda hak sahibi olan Tuğba Yavaş, 2020 yılında yaşanan İzmir depreminin kırılma noktası olduğunu anlatarak, sözlerini şöyle sürdürdü:
“İzmir depremi sonrası komşularımızla konuştuğumuzda dönüşüm yapalım mı diye sordular. Daha sonra komşumuzdan birinin çekirdeği alındı. Sonuç olumsuz çıkınca ‘İstanbul Yenileme’ platformuna başvurduk. Konuşuyorduk. O dönemlerde müteahhitlere gidiyoruz ama ülkenin ekonomik durumu düşünüldüğünde dolandırılıyor muyuz?” Geri döner mi dönmez mi diye düşündük. İstanbul yenileniyor, sokağın ortasından girip daire teklifleri yapıyordu. Başvurduk ve ardından süreç başladı.”
TÜM HAK SAHİPLERİ İLE UZLAŞMA ANLAŞILDI
Ferah Apartmanı sakinleri, 20 Nisan 2021’de riskli yapı ilan edilen binalarının tadilatı için 3 Ekim 2021’de ‘istanbulyenilenen.com’a başvurdu. Geçen yıl 13 Eylül’de proje hazırlandı ve hak sahipleri ile sözleşmeler imzalandı. 6 Ocak’ta hak sahipleri ile yüzde 100 uzlaşma sağlandı ve tahliyeler yapıldı. Yasal süreçler çerçevesinde, Ferah Apartmanı’nda doğalgaz, elektrik ve su alt yapı hizmetleri kesilen bir kiracı, bu kesintiler nedeniyle 3 Şubat’ta mahkemeden yürütmeyi durdurma kararı aldı. 21 Şubat’ta hak sahipleri adına açılan hukuk mücadelesi sonuçlandı ve yürütmeyi durdurma kararı kaldırıldı. Ardından 27 Şubat’ta ilgili kurumlarla birlikte elektrik, su ve doğalgaz hizmetleri yeniden kesildi. Geçtiğimiz salı günü apartmanda son kiracının tahliye etmesiyle riskli apartmanda tahliye süreci tamamlandı.
GÖRÜNTÜ Dökümü
Ekrem İmamoğlu açıklaması
KİPTAŞ Genel Müdürü Ali Kurt ve kat malikleri konuşmaları
Detay görüntüleri
